Apartmani Bovansko Jezero

Jedno od najposećenijih turističkih mesta u Srbiji je Sokobanja. Smeštena je u sokobanjskoj kotlini na 400 m. nadmorske visine. Kroz Sokobanju protiče reka Moravica. Severno od Sokobanje nalazi se planina Rtanj (1655m), a južno Ozren (1174m), i Devica (1187m), koje su bogate šumom i lekovitim travama. Na lokalitetu Sokobanje nađene su iskopine iz doba neolita i rikske grobnice iz I i II veka. Na rimskim temeljima Turci su podigli amam - prvi i najstariji objekat za lečenje u Sokobanji. Amam je obnovljen odlukom knjaza Miloša 1833. godine. U to vreme u Srbiji je bilo 10 lekara i farmaceuta. U Sokobanji je stalno radio dr.Đoka Novaković - "Pokrštenjak".
Kroz vekove Sokobanja menja svoj naziv: zvala se Balnea, Banja, Velika Banja, Akelksinačka Banja, Sokol Banja, a od 1859 godine dobila je ime sokobanja po istorijskom gradu Sokogradu ( srušen 1416 godine).

Kao prirodno lečilište Sokobanja poznata je još od doba Rimljana, a prvi pisani podaci o njenoj lekovitosti datiraju iz 1413 god. Konstantin Filozof, 1658 god. Hadži Kalfa, 1663 god. Elvija Celebija, 1737 god. Grof Smetans, a pišu i Vuk Karadžić i Felix Kanić.

Umirujuće dejstvo kontinentalne klime, visoka koncentracija kiseonika, ozona i negativnih jona u vazduhu, odsustvo aero zagađenja, malo magle i vetrovitih dana uz povoljan atmosferski pritisak i umerene padavine, prisustvo spelcifičnih elemenata u vazduhu i oligomineralnim vodama (temperature od 28C do 45C koje se koriste za kupanje i inhalacije, uslovi su da Sokobanja predstavlja idealno mesto za banjsko - klimatski tretman različitih bolesti i stanja. Zbog toga je specijalna bolnica "SOKOBANJA" izgrađena baš na ovom mestu. Ova bolnica je naučno nastavna baza pri medicinskom fakultetu u Nišu i jedina ustanova u Sokobanji koja ima odobrenje  Ministarstva Zdravlja za primenu prirodnih faktora u lečenju.

Soko Banja je najstarija banja u Srbiji koja se organizovanim turizmom bavi skoro dva veka. Kada se kaže banja u Srbiji, svakako se misli na Sokobanju kao srpsku kraljicu turizma.

U podnožju Rtnja je istoimeno naselje, udaljeno samo 35 km, koje je osnovala čuvena porodica Minh. Početkom 20. veka Minhovi su postali vlasnici rudnih polja u okolini Rtnja, a prvo rudište je otvoreno 1902. godine. Porodica Minh je mnogo ulagala u izgradnju infrastrukture Rtnja. Ratovi su prekinuli eksploataciju uglja na Rtnju, nakon čega počinje intenzivan razvoj. Kameni ugalj bio je prvoklasan. Uporedo sa eksploatacijom radila su se istraživanja novih ležišta uglja. U to vreme istražni radovi su pokazali, da rezerve uglja na Rtnju osiguravaju eksploataciju u narednih 20 godina. Za rad u rudniku je angažovan stručni kadar, inžinjeri, geometri, nadzornici. Rudnik Rtanj postao je savremeno rudarsko preduzeće. Podaci iz 1922. godine govore, da je te godine rudnik Rtanj, u celokupnoj proizvodnji uglja u Srbiji, učestvovao izmedju 15 i 20 odsto.

Za potrebe radnika i njihovih porodica Minh je gradila udobne stanove, organizovala privatnu školu, formirala ambulantu, otvorila prodavnicu životnih namirnica i bioskop u okviru Sokolskog doma sa sportskom salom i fudbalskim igralištem. Veliku pažnju porodica Minh je posvećivala uređenju naselja. Na prvom mestu to je veliki park, u kojem je uzgajano oko 150 vrsta drveća i raznog ukrasnog šiblja, staklena bašta. U stolarskoj radionici, pri rudniku, izrađivan je nameštaj, koji je besplatno deljen radnicima prilikom useljavanja u stanove.

Neposredno posle Prvog svetskog rata, stari Samuilo Minh se razboleo, otišao na lečenje u jedan bečki sanatorijum i tamo umro, 1919. godine. Upravljanje rudnikom je preuzeo njegov najstariji sin Julius, zajedno sa braćom Adolfom i Aleksandrom. Greta i Julius nisu imali dece, ali su bili izuzetno humani i darežljivi prema rudarima i njihovim porodicama.

Julius Minh je pod nerazjašnjenim okolnostima izvršio samoubistvo u svom stanu u Beogradu, a Greta sa Juliusovom braćom Adolfom i Aleksandrom, preuzela rukovođenje rudnikom. Za sećanje na svog muža, na vrhu planine Rtanj, Greta je sagradila crkvicu – kapelu, posvećenu Svetom Georgiju. Crkvu je gradilo 1.000 radnika, a osvećena je 1936. godine. Pre dvadesetak godina kapela je stradala kao posledica verovanja u rtanjske legende. Razneta je dinamitom u pokušajima traganja za davno skrivenim bogatstvom. Postoji inicijativa da se ova kapelica obnovi. Čuveni film Petrijin venac sa Mirjanom Karanović u glavnoj ulozi sniman je na ovom lokalitetu.

Porodica Minh je punih 40 godina bila vlasnik Rudnika Rtanj. Taj period karakteriše napredak privrednog i društvenog života ovog kraja, kako za one koji su živeli od rudnika, tako i za članove njihovih porodica. I danas ovaj, nekada znalački uređen prostor, govori o vremenu i ljudima, koji su tu nekada živeli.

Desetak biljnih vrsta raste samo na ovoj planini, a od njih svakako je najpoznatiji rtanjski čaj, koji raste na jugoistočnoj strani planine, nadaleko čuven po svojoj lekovitosti, izuzetnoj aromi i ukusu. Prva asocijacija na rtanjski čaj je biljna mešavina sa planine Rtanj u Srbiji, a zapravo je reč o retkoj biljci čubrici (Saturea montana), koja poseduje jedinstvena lekovita svojstva. Vekovima se koristi u narodnoj medicini i glavno stanište joj je Rtanj. Čubrica sadrži etarsko ulje kombinovano od timola i karvakrola, poseduje i tanine sa izraženim antibakterijskim delovanjem, kao i vitamine A, E i B (niacin, tiamin i piridoksin). Rtanjski čaj se pravi od ove biljke, a ima široku lepezu delovanja.

U našoj tradicionalnoj medicini se rtanjski čaj smatra eliksirom koji jača i podmlađuje telo. S obzirom na to da podiže imuni sistem i poboljšava opšte stanje organizma, poželjno je da se pije preventivno. Vekovima se koristi ne samo u Srbiji već i u različitim delovima sveta i kao prirodni lek za potenciju. Zbog afrodizijačkih osobina, čubricu zovu i "biljka ljubavi". U njenu moć su verovali Stari Grci i Rimljani, koji su je vekovima koristili kao afrodizijak. I u svetu čubrica je prihvaćena kao prirodni lek i začin za različite kulinarske specijalitete.

Vrmdža je seosko naselje u podnožju Rtnja, a izgrađeno je na temeljima naselja koje se pominje u pisanim dokumentima još u III veku. U središtu sela dominira Latin - grad, rimsko utvrđenje za odbranu carskog druma koji je vodio za Bliski i Srednji istok, izgrađeno u VI veku. Kasnije je grad dograđivan kako bi se Vizantija branila od najezde slovenskih plemena. Grad se pominje u pisanom dokumentima, u XIV veku kao utvrđeno stanište bogatih vlastelina, koji su u to vreme trgovali sa trgovcima iz Dubrovnika. Razoren je u XV veku (1413.g). Danas je turistički atraktivno seosko naselje sa nekoliko restorana izgrađenim na nekadašnjim vodenicama.

Crkva svete Trojice u Vrmdži, sagrađena je od tvrdog materijala 1818. godine, a dozidana je 1892. godine. Milisav Marković iz Knjaževca živopisao je ikonostas vrmdžanskog Božjeg hrama 1894. godine. U narodu postoji priča da crkva datira iz XIII veka i da je tri puta paljena, a da je sadašnja sagrađena na starim temeljima na manastirskom imanju i da je bogomolju, u vreme vladavine Turaka, spasao “ferman” turskog starešine iz Sokobanje, izdat u znak zahvalnosti za ozdravljenje psihički obolelog sina.

Etno muzej u Vrmdži je otvoren 2010. god. i nalazi se u zgradi Parohijskog doma. Postoji stalna postavka narodnih nošnji, grnčarije, tkanina i alata. Eksponate su prikupili meštani sela Vrmdža, Mužinac i Trgovište. Posetioci mogu videti celokupan postupak izrade narodnih nošnji, na tradicionalan način.

 Vrmdžansko jezero je smešteno u podnožju planine Rtanj, na udaljenosti od oko 15 km od Sokobanje i 3 km od sela Vrmdža. Jedno je od retkih stalnih kraških jezera u Srbiji, uvršćeno u listu geo-nasleđa Srbije. Vrmdžansko jezero je, po kazivanju starih ljudi, nastalo posle strašne provale oblaka, koja se desila 1892.godine. Bujice su u dolinu sjurile gomile sena i njime zapušile duboku rupu u zemlji. Sada se voda u jezeru obnavlja sa malog, nepresušnog izvora, u blizini, i od kiša i snegova. Predstavlja idealno mesto za odmor, ribolov i branje šumskog voća i lekovitog bilja.

Rtanj je planina koja pripada Karpatskim planinama, a najviši vrh Šiljak (1565 m) predstavlja prirodni fenomen kraškog reljefa. Planina se naglo diže iz ravnice i završava skoro pravilnom kupom, pa mnogi veruju da je i Rtanj piramida slična onima u susednoj Bosni. Rtanj je u podnožju uglavnom sastavljen od peščara i stena, a u višim delovima od krečnjaka. Sa južne strane padovi su blagi i prema podnožju se prostire visoravan koja se lagano spušta ka Sokobanji. Na severnoj strani Rtanj je izrazito odsečen sa oštrim grebenom pri vrhu, te se preporučuje samo iskusnim i obučenim planinarima. Na istočnom kraju grebena, uzdiže se glavni vrh Šiljak. Rtanj je „poznat“ po tome što svoje posetioce muči žeđu. Sva voda otiče kroz krečnjak, ponire, a onda, u nižim delovima, izbija u jakim vrelima po ivici planine. U podnožju se nalaze ledenice iz kojih je moguće izvaditi led koji se formira usled neprekidne promaje koja obara temperaturu u ledenici.

Rtanj je pre svega omiljeno turističko mesto za planinare amatere. Od početka aprila pa do kraja oktobra penjanje do vrha Šiljak organizuju ne samo planinarska udruženja već i obično građanstvo. U zimskim mesecima zbog oštrih klimatskih uslova vrh posećuju samo ozbiljniji planinari. Ljubitelji prirode, avanturisti i planinari ne propuštaju priliku da izađu na vrh Rtnja, sa koga se kad je vedro vide Dunav, Avala, Kopaonik, Stara Planina, Vidin sa delom Bugarske. Zato se kaže da je uspon na vrh Rtnja, izlazak na krov Srbije. Postoji legenda u kojoj se kaže da je na njegovom mestu bio dvor nekog čarobnjaka prepun zlata. U požaru dvor je izgoreo. Zlato se topilo i slivalo niz zidine stvarajući piramidu. Postoje i priče o vatrenim kuglama i zmajevima koje putnik čuje kad dođe u podnožje Rtnja.

Rtanj je poznat po raznim istraživanjima koja su vršena na njemu da bi se utvrdilo da li je nastao prirodnim ili veštačkim putem. “Srpska planina Rtanj centar je vanzemaljskog života i onostranih pojava u celom svetu”, zaključak je Svetskog kongresa UFOloga u Baltimoru 2012. godine! Istraživači energetskih polja tvrde da piramida Rtanj deluje kao sistem koji na neki način apsorbuje negativnu energiju iz okoline i transformiše je u energije koje blagotvorno deluju na ljudski organizam. Najduži krak piramide koji se pruža ka severu dugačak je tri kilometra, jugozapadni je dugačak kilometar i po, dok se krak ka jugoistoku proteže u dužini do 750 metara. Njihov međusobni odnos je 4:2:1, a istovetan se javlja i u razlici nadmorskih visina početnih i krajnjih krakova piramide. Rtanj ima nagib strana identičan onom na piramidi posvećenoj Mesecu u Meksiku, kao i uglove koji se poklapaju sa onima na Keopsovoj piramidi!